Ποίημα για την αγάπη και τη λήθη

Μανόλη Γεωργιάδη, Του μισεμού

    Μετά από καιρό κάνω μία ακόμα ανάρτηση με ένα ποίημα ενός μαθητή μου. Είναι πολύ συγκινητικό τώρα που έφυγα από αυτό το Σχολείο (όχι όμως από το χώρο της εκπαίδευσης), να ξέρω ότι οι παλιοί μου μαθητές, που  και αυτοί έχουν φύγει, συνεχίζουν το δρόμο τους με ποίηση. Ο Μανόλης έγραφε και γράφει ποιήματα και ελπίζω να συνεχίσει να γράφει...και κυρίως να ζει "ποιητικά".
   Ο Μανόλης Γεωργιάδης είναι απόφοιτος πια του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το σχολ. έτος 2012-13 ήταν μαθητής του Γ1 Λυκείου.

Του μισεμού

Ο φόβος

του ονείρου

του απείρου

ο λογισμός

Αχ, για να γευτώ

τα χείλη σου

το δέρμα σου

ν'αγγίξω

Μη μου μιλάς

απότομα

να μου χαμογελάς

Της λήθης

σύμπτωμα:

Mου λείπεις

Joos Van Craesbeeck (1605-62), Νεαρός άνδρας που γράφει. 

http://www.bridgemanart.com/en-GB/asset/175158/craesbeeck-joos-van-c-1605-62-follower-of/young-man-writing-oil-on-canvas

Ο όμιλος θεάτρου ξεκινά τις συναντήσεις του

Ο Όμιλος Θεάτρου 

του 

Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου 

του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

αρχίζει το μαγικό του ταξίδι!

Περιμένουμε τα παλιά και νέα μέλη μας

κάθε Τετάρτη, στις 2.30 μμ.

στην Αίθουσα Τελετών του Σχολείου μας

P. Aug. Renoir, Στο θέατρο. 1876-7. National Gallery of Art. Λονδίνο

http://www.nationalgallery.org.uk/paintings/pierre-auguste-renoir-at-the-theatre-la-premiere-sortie

Ερωτευτείτε: μία θεατρική παράσταση του Όμιλου Θεάτρου του Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για το Συμπόσιον του Πλάτωνα και τον Έρωτα

Ερωτευτείτε! Μία θεατρική παράσταση του Όμιλου Θεάτρου του Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

    Tην Κυριακή, στις 19/05/2013,  o Όμιλος Θεάτρου του Σχολείου μας παρουσίασε στο κοινό το θεατρικό δρώμενο με τίτλο Ερωτευτείτε (βλ. αφίσα της παράστασης http://piramatikoneiroland.blogspot.gr/2013/05/blog-post.html). Η παράσταση παρουσιάστηκε το απόγευμα, ώρα 7.30, στην Άνω Αυλή του Σχολείου μας.  Το θεατρικό δρώμενο ετοιμάστηκε σε μια δύσκολη περίοδο για το σχολείο, τους μαθητές και τους διδάσκοντες.  Η κατάληψη του σχολικού χώρου  καθυστέρησε τις πρόβες για το ανέβασμα της παράστασης, ενώ κατά την περίοδο της προετοιμασίας πολλά μέλη του Ομίλου μας είχαν ανειλημμένες υποχρεώσεις (προετοιμασία εξετάσεων για πτυχία ξένων γλωσσών, εξετάσεις από τη Γ Γυμνασίου στην Α Λυκείου) που τους ανάγκασαν να μην συμμετάσχουν. 

   Τελικά, λίγο πριν τις εξετάσεις παρουσιάστηκε το θεατρικό δρώμενο, στο οποίο συμμετείχαν οι μαθήτριες του Ομίλου:

Παπαδημητρίου Αγγελίνα, Σεφερίδη Δήμητρα,

Χρυσίδου Αννέτα (Β Λυκείου)

Ντιακάκη Μαρία, Πρατσινάκη Μυρτώ (Α Λυκείου)

Διαμαντή Αναστασία (Γ Γυμνασίου)

Αλεξανδρίδου Δήμητρα,

Βλαχοπούλου Αντωνία (Β Γυμνασίου)

Γεωργίου Βασιλική, Γεωργίου Ιοκάστη,

Πεσματζόγλου Άντα, Πλιάκη Ελπίδα (Α Γυμνασίου)

   Ευχαριστούμε θερμά τις φοιτήτριες του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Αδαμίδου Χαρά, Γεωργίου Σαββίνα, Στεργίου Μορφούλα, Χούμου Ελένη για τις σκηνοθετικές οδηγίες και για τις ώρες που αφιέρωσαν  στη διδασκαλία της  παράστασης.

Θεατρικό παιχνίδι από τον Όμιλο Θεάτρου στην Άνω Αυλή του Σχολείου. Κατά τη διάρκεια των Διακοπών του Πάσχα και του Μαΐου o Όμιλος Θεάτρου βγήκε από την αίθουσα εκδηλώσεων του Σχολείου και έκανε ασκήσεις θεατρικού παιχνιδιού στον αύλειο χώρο του Σχολείου.

Προετοιμασία για την παράσταση στην Άνω Αυλή του Σχολείου.

Προετοιμασία για την παράσταση στην Άνω Αυλή του Σχολείου.

Ο χώρος ανάμεσα στα καρεκλάκια των θεατών είχε χωρισθεί σε δύο τμήματα με μία κάθετη γραμμή. Το τμήμα του ΝΑΙ και το τμήμα του ΟΧΙ. Προτού αρχίσει το δρώμενο οι θεατές κλήθηκαν από τον Όμιλο του Θεάτρου να συμμετάσχουν στο θεατρικό παιχνίδι του ΝΑΙ και του ΟΧΙ.

Ο σκηνικός χώρος όπου έγινε η παράσταση του θεατρικού δρώμενου Ερωτευτείτε.

Στην Άνω Αυλή του Σχολείου μας τοποθετήθηκαν καρεκλάκια για το κοινό. Για πρώτη φορά έγινε μια υπαίθρια θερινή παράσταση στον αύλειο χώρο του Σχολείου μας. Το Σχολείο άνοιξε στη γειτονιά και στον ευρύτερο χώρο που το περιβάλλει. Από τα μπαλκόνια των πολυκατοικιών οι ένοικοι μπορούσαν να δουν την παράστασή μας.

Ο σκηνικός χώρος διακοσμήθηκε με μπαλόνια.

Τα πολύχρωμα μπαλόνια πριν αρχίσει το θεατρικό δρώμενο Ερωτευτείτε.

      Η παράσταση Ερωτευτείτε ήταν ένα θεατρικό δρώμενο που στηρίχθηκε στη δραματοποίηση δύο κειμένων, ενός αρχαίου κλασικού κειμένου και ενός μοντέρνου. Ένα απόσπασμα από το γνωστό διάλογο Συμπόσιον (ή Περί Έρωτος) του φιλοσόφου Πλάτωνα (για το κείμενο του Πλάτωνα, βλ. http://users.sch.gr/statpapako/symposio/symposioplatonis1.htm), και αποσπάσματα από ένα μοντέρνο κείμενο με τον τίτλο Ερωτευτείτε από μία ιστοσελίδα του Διαδικτύου (βλ. http://tovytio.wordpress.com/2012/10/03/apo_to_bahar/)

Αντίγραφο αρχαίας προτομής του Πλάτωνα (το πρωτότυπο χρονολογείται γύρω στο 370 π.Χ.). Βρίσκεται στα μουσεία του Καπιτωλίου στη Ρώμη. Ο Πλατωνικός διάλογος Συμπόσιον, απόσπασμα 189d-192e, ήταν το ένα κείμενο στο οποίο στηρίχθηκε το θεατρικό δρώμενο του Ομίλου μας. Το έργο του Πλάτωνα Συμπόσιον είναι μια πραγματεία για τη φύση του έρωτα. Η υπόθεση διαδραματίζεται στην κλασική Αθήνα. Ο ποιητής Αγάθωνας,  για να γιορτάσει τη βράβευσή του σε δραματικούς αγώνες, διοργανώνει ένα συμπόσιο στο οποίο συγκαλεί γνωστούς Αθηναίους (Σωκράτης, Αριστοφάνης, κλπ). Οι συμποσιαστές συζητούν για τον Έρωτα. Ο κάθε καλεσμένος παίρνει το λόγο και εκθέτει τις απόψεις του. Προτελευταίος στο Συμπόσιον μιλά ο Αριστοφάνης, ο οποίος αφηγείται το μύθο "για το άλλο μας μισό".  Σύμφωνα με το μύθο αυτό,  οι άνθρωποι είναι "ανολοκλήρωτοι"  και, επομένως, αναγκασμένοι από τη φύση τους να αναζητούν κατά τη διάρκεια της ζωής τους το άλλο μισό τους. Όπως λέει ο Πλάτων στο Συμπόσιον

 “…του ολόκληρου, λοιπόν, η επιθυμία

και η επιδίωξη ονομάζεται έρωτας…»

Για το Συμπόσιον του Πλάτωνα, βλ. και http://www.scribd.com/doc/9023089/Platon-Symposion

http://tomnotas.blogspot.gr/2012/11/blog-post_10.html

http://dikaiopolis.pblogs.gr/2008/09/apospasma-apo-to-symposio-toy-platwna.html

http://www.terrapapers.com/?p=7427

Απρίλιος 2013: Ο Όμιλος Θεάτρου με τις υπεύθυνες καθηγήτριες ´Αννα Αγγελοπούλου και Αθηνά Σαμαρά στην Άνω Αυλή του Σχολείου μας. Στη φωτογραφία λείπουν κάποια από τα μέλη μας.

Δείτε ένα βιντεοσκοπημένο απόσπασμα από το θεατρικό δρώμενο Ερωτευτείτε

Για το Συμπόσιον του Πλάτωνα, βλ. και http://www.scribd.com/doc/9023089/Platon-Symposion
http://tomnotas.blogspot.gr/2012/11/blog-post_10.html

http://dikaiopolis.pblogs.gr/2008/09/apospasma-apo-to-symposio-toy-platwna.html
http://www.terrapapers.com/?p=7427

Αρχίζουν τα σχολεία. Έναρξη σχολικής χρονιάς

Έναρξη σχολικής χρονιάς

   Αρχίζει αύριο επίσημα το νέο σχολικό έτος 2013-2014.
Εύχομαι από καρδιάς καλή σχολική χρονιά σ´όλους μας, σε μαθητές και καθηγητές!
Το σχολείο περιμένει τους μαθητές του!

   

James Guthrie, Oι συμμαθητές. 1884. Ιδιωτική Συλλογή.

J. Brown, Ποιο είναι το όνομά σου; 1876. Iδιωτική Συλλογή.

http://www.reproarte.com/picture/James_Guthrie/Schoolmates/13187.html

http://bjws.blogspot.gr/2013/03/1800s-women-working-at-schools.html

Εξεταστέα-διδακτέα ύλη του μαθήματος Νεοελληνική Λογοτεχνία Θεωρητικής Κατεύθυνσης της Γ τάξης Γενικού Λυκείου για το σχολικό έτος 2013-2014

Aλλαγή στην εξεταστέα-διδακτέα ύλη του μαθήματος 

Νεοελληνική Λογοτεχνία Θεωρητικής Κατεύθυνσης. Μια συνοπτική παρουσίαση της διδακτέας και εξεταστέας ύλης.

   Ανακοινώθηκε επίσημα από το Υπουργείο Παιδείας η διδακτέα-εξεταστέα ύλη των εξεταζομένων μαθημάτων της Γ Λυκείου για το σχολικό έτος 2013-204 (βλ. για το Γενικό Ημερήσιο Λύκειο http://www.minedu.gov.gr/home/dioikitika-eggrafa-main/70-eggrafa-eksetaseon-genikoy-lykeioy/9973-20-08-13-eksetastea-uli-g.html). Σχετικά με την ύλη του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Θεωρητικής Κατεύθυνσης του Γενικού Ημερήσιου Λυκείου, επισημαίνουμε ότι έγιναν αλλαγές. Τρία από τα δέκα διδακτέα και εξεταστέα κείμενα αντικαταστάστηθαν με άλλα που επίσης περιέχονται στο σχολικό εγχειρίδιο.

Το εξώφυλλο του σχολικού εγχειριδίου. Κ. Ακρίβου, Δ. Αρμάου, κ. ά., Νεοελληνική Λογοτεχνία» της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου Θεωρητικής Κατεύθυνσης

   Το κατεξοχήν ερωτικό ποίημα της Μαρίας Πολυδούρη, Μόνο γιατί μ´αγάπησες και τα καθαρά πολιτικά ποιήματα του Νίκου Εγγονόπουλου, Ποίηση 1948 και Μανόλη Αναγνωστάκη, Στον Νίκο Ε...1949 αντικαθίστανται από τα παρακάτω ποιήματα: Kωνσταντίνου Π. Καβάφη, Ο Δαρείος, Μίλτου Σαχτούρη, Ο ελεγκτής και Κικής Δημουλά, Σημείο Αναγνωρίσεως (συμπεριλαμβάνονταν και παλιότερα στην ύλη).  Έτσι, φεύγει από τη σχολική ζωή της Θεωρητικής Κατεύθυνσης-εννοώ ως θέμα διδασκαλίας και αναφοράς-o έρωτας ως απόλυτη εκπλήρωση της γυναικείας ύπαρξης και η αντανάκλαση της ιστορίας του Εμφυλίου Πολέμου στην ποίηση. Από την άλλη, βέβαια, το θέμα του έρωτα παραμένει στον Κρητικό και στο Όνειρο στο κύμα, ενώ νύξεις για τη σκοτεινή εποχή του Εμφυλίου Πολέμου μπορούμε ασφαλώς να αναζητήσουμε και στο ποίημα του Μ. Σαχτούρη. 

Επομένως, τα κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, που πρέπει να διδαχθούν για το σχ. έτος 2013-14 και θα εξετασθούν, είναι τα παρακάτω:

Τα τρία κλασικά μεγάλα έργα:

1. Διονύσιος Σολωμός, «Ο Κρητικός»

2. Γεώργιος Βιζυηνός, «Το αμάρτημα της μητρός μου»

3. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Όνειρο στο κύμα»

Ποιήματα για την ποίηση

4. Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, «Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομμαγηνή 595 μ .Χ.»

5.  Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, «Ο Δαρείος»

6. Μίλτος Σαχτούρης, «Ο Ελεγκτής»

7. Γιώργης Παυλόπουλος, «Τα Αντικλείδια»

Σελίδες του Γ. Ιωάννου

8. Γ. Ιωάννου, «Μες στους προσφυγικούς συνοικισμούς»

9. Γ. Ιωάννου, «Στου Κεμάλ το σπίτι»

 Η ποιήτρια Κική Δημουλά

10. Κική Δημουλά, «Σημείο Αναγνωρίσεως»

Δ. Σολωμού (1798-1857), Ο Κρητικός. Ένα από τα κορυφαία ποιητικά έργα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας. Ύψιστο δείγμα του νεοελληνικού λυρισμού και ρομαντισμού. "Μια μαγική γοητεία περιβάλλει τους στίχους του ποιητή μ´ένα πέπλο μυστικό". O αναγνώστης αντικρίζει με τα μάτια της ψυχής του ποιητικού υποκειμένου την οπτασία του απόλυτου, ιδανικού έρωτα και συγκινείται από την πίστη στην ιδέα της πατρίδας. Οι ρομαντικές ιδέες του Έρωτα, της Πατρίδας, της Φύσης και της Θρησκείας συνυπάρχουν στο ποίημα...

Γ. Βιζυηνού (1849-1896), Το αμάρτημα της μητρός μου. Ένα από τα πιο δυνατά κείμενα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας. Διήγημα που ξεπερνά την ηθογραφία, πρωτοποριακό για την εποχή του με στοιχεία ψυχογραφίας και αστυνομικού μυστηρίου προκαλεί δυνατή συγκίνηση στους αναγνώστες χάρη στην αριστοτεχνική πλοκή της υπόθεσης και τις δραματικές συγκρούσεις των χαρακτήρων. Από την αρχή ο αναγνώστης αναρωτιέται για το ποιο ήταν το αμάρτημα της μητέρας του αφηγητή και αναζητά μαζί με τους ήρωες τη λύτρωση και την κάθαρση.

Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911), Όνειρο στο κύμα. Ένα λυρικό αρκαδικό - ποιμενικό διήγημα, που επίσης ξεπερνά τον ηθογραφικό χαρακτήρα, με ποιητική ατμόσφαιρα και ονειρικές ειδυλλιακές εικόνες θαλασσινών τοπίων. Ο ώριμος αφηγητής, δέσμιος της αστικής ζωής και του άχαρου επαγγέλματός του, από το δικηγορικό γραφείο της Αθήνας,   θυμάται με νοσταλγία τον ανεκπλήρωτο έρωτα της εφηβικής του ηλικίας και αναπολεί τη χαμένη "Αρκαδία" της νιότης του στο νησί της Σκιάθου.

   Πέντε αυτοαναφορικά ποιήματα για την ουσία της ποίησης, αλλά και για το νόημα και την ουσία της ίδιας της ζωής, γιατί η ζωή είναι ποίηση και η ποίηση είναι ζωή.

Κωνσταντίνου Π. Καβάφη (1863-1933), Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομμαγηνή˙ 595 μ.Χ. Ένα ποίημα για την ποίηση ως αντίδοτο κατά του γήρατος, ως φάρμακο ανακούφισης και όχι θεραπείας της φθοράς που προκαλεί στον άνθρωπο ο ανελέητος χρόνος.

Κωνσταντίνου Π. Καβάφη (1863-1933), Ο Δαρείος. Ένα ποίημα για την υπεροψία και τη μέθη της εξουσίας και τη ματαιότητα της τέχνης να υπηρετήσει την εξουσία. Ένα ποίημα για τη σχέση του δημιουργού-καλλιτέχνη με την εξουσία.

Μίλτου Σαχτούρη (1919-2005) , Ο ελεγκτής. Ένα ποίημα για το καθήκον του ποιητή προς την ανθρωπότητα στις σκοτεινές εποχές της ιστορίας.

Γιώργη Παυλόπουλου (1924-2008), Τα αντικλείδια. Μία ποιητική απόπειρα να παραβιασθεί η ανοιχτή πόρτα της ποίησης! Ένα ποίημα που δεν τελειώνει ποτέ, που γίνεται φορέας της εμπειρίας που περιγράφει. Ένα ποίημα για την υφή και τη φύση της ίδιας της ποίησης.

Σελίδες του Γιώργου Ιωάννου

Γιώργος Ιωάννου (1927-1985), Μες στους προσφυγικούς συνοικισμούς  και του ιδίου, Στου Κεμάλ το σπίτι. Δύο μικρά πεζογραφήματα με την τρυφερή και γεμάτη ανθρωπιά ματιά ενός μεγάλου πεζογράφου. Ο "πρόσφυγας", ο "ξένος", ο βίαια διωγμένος και ξεριζωμένος  από τον τόπο του, λόγω των ιστορικών συγκυριών, γίνεται οικείος, δικός μας, γιατί τελικά όλοι είμαστε "ξένοι" και μόνοι ακόμα και στον τόπο μας. 

Κικής Δημουλά (1931-), Σημείο Αναγνωρίσεως. Ένα μάλλον "γυναικείο" ποίημα με κάπως ξεπερασμένη φεμινιστική ματιά για τη μοίρα της γυναίκας. Ίσως, όχι η καλύτερη επιλογή από το ενδιαφέρον ποιητικό έργο της ποιήτριας.

Η ύλη του ίδιου μαθήματος για την Δ Τάξη του Εσπερινού Γενικού Λυκείου είναι η παρακάτω (βλ. http://www.minedu.gov.gr/publications/docs2013/130820_eksetastea_uli_d.pdf):

1. Διονύσιος Σολωμός, «Ο Κρητικός»

2. Γεώργιος Βιζυηνός, «Το αμάρτημα της μητρός μου»

3. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Όνειρο στο κύμα»

Ποιήματα για την ποίηση

4. Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, «Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομμαγηνή 595 μ .Χ.»

5.  Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, «Ο Δαρείος»

6. Γιώργης Παυλόπουλος, «Τα Αντικλείδια»

Σελίδες του Γ. Ιωάννου

7. Γ. Ιωάννου, «Μες στους προσφυγικούς συνοικισμούς»

 Η ποιήτρια Κική Δημουλά

8. Κική Δημουλά, «Σημείο Αναγνωρίσεως»

Καλό ταξίδι στο μαγικό κόσμο της λογοτεχνίας! 

Πρώτα, διαβάστε και χαρείτε τα κείμενα, χωρίς να σκέφτεστε ότι πρέπει να δώσετε εξετάσεις σ´αυτά...

Renoir, Kορίτσι που διαβάζει. 1918. Museum of Fine Arts. Huston.

...και μην αποστηθίσετε τίποτα, εκτός από στίχους ή αποσπάσματα που σας άρεσαν...

Ν. Γύζης, Η αποστήθιση. 1883. Ιδιωτική Συλλογή.

    

http://www.minedu.gov.gr/home/dioikitika-eggrafa-main/70-eggrafa-eksetaseon-genikoy-lykeioy/9973-20-08-13-eksetastea-uli-g.html

http://www.minedu.gov.gr/publications/docs2013/130820_eksetastea_uli_d.pdf

http://www.wikipaintings.org/en/pierre-auguste-renoir/girl-reading-1890

Το κτίριο του Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ένα υπόδειγμα αρχιτεκτονικής του Δημητρίου Πηκιώνη

 Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: ένα σχολικό κτίριο-έργο τέχνης και ιστορικό δείγμα της νεότερης ελληνικής αρχιτεκτονικής

   Το οικοδομικό συγκρότημα όπου στεγάζεται σήμερα το Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΠΠΣΠΘ), το οποίο, διατηρώντας ακόμα την ιστορική του δομή, είναι ενιαία σχολική μονάδα που συμπεριλαμβάνει Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Γενικό Λύκειο, αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του κινήματος της νεότερης ελληνικής αρχιτεκτονικής γνωστού με την ονομασία "επιστροφή στις ρίζες" και μοναδικό δείγμα (μαζί με την παλιά πολυκατοικία της οδού Χέυδεν) αυτής της αρχιτεκτονικής τάσης στη Θεσσαλονίκη.
   Το αρχικό κτίριο του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπως ήταν το όνομα του ιστορικού Σχολείου που λειτούργησε για πρώτη φορά το σχολ. έτος 1934-1935, σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Δημήτριο Πηκιώνη και θεωρείται, εκτός από αντιπροσωπευτικό δείγμα του αρχιτεκτονικού κινήματος "επιστροφή στις ρίζες", υπόδειγμα για την ιστορία της σχολικής αρχιτεκτονικής της Ελλάδας.
   Βέβαια, με την πάροδο των χρόνων το οικοδομικό συγκρότημα του σημερινού ΠΠΣΠΘ, το οποίο βρίσκεται στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης (κοντά στην Καμάρα και τη Ροτόντα, δίπλα στην ιστορική εκκλησία της Αχεροποίητου, πολύ κοντά στις επίσης ιστορικές εκκλησίες της Αγ. Σοφίας και του Αγ. Δημητρίου, δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής Αγοράς και ακριβώς κάτω από την παλιά Άνω Πόλη), δέχτηκε οικοδομικές επεκτάσεις, χωρίς όμως να χάσει την αρχική όψη των σχεδίων του Πηκιώνη. Σήμερα, ασφυκτικά περίκλειστο από αστικές πολυκατοικίες που οικοδομήθηκαν στη θέση παλιών νεοκλασικών και μακεδονικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής σπιτιών , αποτελεί ένα από τα διατηρητέα αρχιτεκτονικά μνημεία του ιστορικού κέντρου της πόλης και από τα ελάχιστα που συνεχίζουν να διατηρούν την πρώτη λειτουργία για την οποία σχεδιάστηκαν και οικοδομήθηκαν. Δηλαδή σχεδιάστηκε για σχολείο, λειτούργησε ως σχολείο και λειτουργεί μέχρι σήμερα ως σχολείο. 

Το οικοδομικό συγκρότημα του ΠΠΣΠΘ σήμερα. Πανοραμική φωτογραφία των δύο εσωτερικών αυλών. Διακρίνονται τα δύο επίπεδα. 

Το οικοδομικό συγκρότημα του ΠΠΣΠΘ σήμερα. Φωτογραφία από την κάτω αυλή. Οι αίθουσες αριστερά της Κάτω Αυλής ανήκουν στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό. Η Κάτω Αυλή είναι ο χώρος της πρωινής συγκέντρωσης όλων των μαθητών και διδασκόντων του ενιαίου Σχολείου, δηλαδή του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου. Εδώ αυλίζονται στα διαλείμματα οι μαθητές του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού. Στο βάθος της Κάτω Αυλής είναι το Κλειστό Γυμναστήριο του Σχολείου.

Το οικοδομικό συγκρότημα του ΠΠΣΠΘ σήμερα. Όψη του πρώτου και δεύτερου ορόφου του κτιρίου του Άνω επιπέδου. 

Το οικοδομικό συγκρότημα του ΠΠΣΠΘ σήμερα. Τα παράθυρα του Γραφείου του Συλλόγου Διδασκόντων του Γυμνασίου και Λυκείου του Σχολείου.

Το οικοδομικό συγκρότημα του ΠΠΣΠΘ σήμερα. Η Κάτω Αυλή του Σχολείου.

Το οικοδομικό συγκρότημα του ΠΠΣΠΘ.  Επιζωγραφισμένο έργο της Έλλης Χρυσίδου.

   Το οικοδομικό συγκρότημα του σημερινού Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σχεδιάστηκε από τον σημαντικό αρχιτέκτονα Δημήτριο Πηκιώνη στα μέσα της δεκαετίας του 1930 και συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο γνωστά αρχιτεκτονικά του έργα. Υπήρξε, χωρίς αμφιβολία, έργο του αρχιτεκτονικού κινήματος "επιστροφή στις ρίζες", που εξέφραζε τη Γενιά του 1930 στην νεότερη ελληνική αρχιτεκτονική.  Το Κίνημα "επιστροφή στις ρίζες" συνδύαζε από τη μία πλευρά τον ελληνοκεντρισμό και από την άλλη επιρροές από στοιχεία και τάσεις του μοντερνισμού της Δύσης. Δηλαδή, οι αρχιτέκτονες του κινήματος αυτού, όπως ο Δημήτριος Πηκιώνης, αναζητούσαν τον επαναπροσδιορισμό της ελληνικότητας της τέχνης χωρίς όμως να απορρίπτουν τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό. Έτσι, για τα αρχιτεκτονικά τους σχέδια εμπνέονταν από τη μελέτη της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, ενώ ταυτόχρονα αξιοποιούσαν γόνιμα και στοιχεία του δυτικού μοντερνισμού.

  Στην προκειμένη περίπτωση τα σχέδια του Πηκιώνη για το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αφομοίωσαν και προσάρμοσαν δημιουργικά στοιχεία της παραδοσιακής μακεδονικής αρχιτεκτονικής στις αρχές του μοντέρνου. Τα στοιχεία της  τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που είναι εμφανή στο οικοδόμημα είναι  τα λεγόμενα σαχνισί, τα οποία υπήρχαν σε πολλά σπίτια της ευρύτερης γειτονιάς του σχολείου και κυριαρχούσαν στα κτίρια μακεδονικής αρχιτεκτονικής της Άνω πόλης της Θεσσαλονίκης. Τα σαχνισί, τα οποία είναι η ορολογία για τις προεξοχές πέρα από τα όρια της τοιχοποιίας του ισογείου που στηρίζονται σε ξύλινα δοκάρια, παρατηρούνται σε παραδοσιακά κτίρια της Μακεδονίας, αλλά και γενικά της Βαλκανικής και της Μ. Ασίας επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τα αρχιτεκτονικά όμως αυτά στοιχεία συναντώνται και στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική όπου έχει επικρατήσει ο όρος "έρκερ". 

Ο Δημήτριος Πηκιώνης (1877-1968). Ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της νεότερης ελληνικής αρχιτεκτονικής. Μπορεί να θεωρηθεί ως εκφραστής της Γενιάς του 30 στην αρχιτεκτονική. Όταν ο Πηκιώνης σχεδίασε το κτίριο του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ήταν ήδη γνωστός αρχιτεκτόνας και καθηγητής του Μετσόβειου Πολυτεχνείου της Αθήνας.  Ο Δημήτριος Πηκιώνης υπήρξε σημαντική προσωπικότητα των Γραμμάτων και Τεχνών της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Εκτός από σημαντικό αρχιτεκτονικό έργο, έγραψε και μεγάλο αριθμό θεωρητικών κειμένων. 

  Ο Πηκιώνης γεννήθηκε το 1887 στον Πειραιά. Το 1908 έλαβε το δίπλωμα του Πολιτικού Μηχανικού από το ΕΜΠ, ενώ υπήρξε και μαθητής του γνωστού ζωγράφου της Γενιάς του 30 Κ. Παρθένη,  Συνέχισε τις σπουδές του αρχικά στο Μόναχο και  έπειτα στο Παρίσι, όπου μελέτησε σχέδιο και ζωγραφική στην Académie de la grande Chaumiére. Παράλληλα γράφεται στο εργαστήριο του αρχιτέκτονα G. Chifflot και παρακολουθεί το μάθημα των αρχιτεκτονικών συνθέσεων στην École des Beaux Arts. Το 1912 επέστρεψε στην Ελλάδα όπου άρχισε τις πρώτες μελέτες για την αρχιτεκτονική της νεοελληνικής παράδοσης. Το 1925 ονομάστηκε έκτακτος Καθηγητής του Ε.Μ.Π. στην έδρα της Διακοσμητικής και το 1930 μονιμοποιήθηκε στην ίδια Έδρα.  Το 1966 εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε το 1968.

Ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Πηκιώνης με το καβαλέτο του. Φωτογραφία από Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.  Η οικία Καραμάνου στην Αθήνα 1925, το Δημοτικό Σχολείο στα Πευκάκια 1931-32, το Πειραματικό Σχολείο Θεσσαλονίκης 1933-37, το Ξενία των Δελφών 1951-55, η οικία Ποταμιάνου στη Φιλοθέη 1953-55, η διαμόρφωση του χώρου γύρω από την Ακρόπολη και το λόφο του Φιλοπάππου 1954-57 και η Παιδική Χαρά Φιλοθέης 1961-65 συμπεριλαμβάνονται ανάμεσα στα πιο γνωστά και σημαντικά αρχιτεκτονικά του έργα. 

Σχέδιο του Δημητρίου Πηκιώνη για το ΠΠΣΠΘ. 1935. Διακρίνονται τα δύο επίπεδα με τις δύο αυλές του Σχολείου. Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.

Σχέδιο του Δημητρίου Πηκιώνη για το ΠΠΣΠΘ. 1935.  Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.

Σχέδιο του Δημητρίου Πηκιώνη για το ΠΠΣΠΘ. 1935.  Εξωτερική όψη του Σχολείου. Τα στοιχεία της μακεδονικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με τα σαχνισί είναι εμφανή. Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.

Σχέδιο του Δημητρίου Πηκιώνη για το ΠΠΣΠΘ. 1935.  Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.

Σχέδιο του Δημητρίου Πηκιώνη για το ΠΠΣΠΘ. 1935.  Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.

Σχέδιο του Δημητρίου Πηκιώνη για το ΠΠΣΠΘ. 1935.  Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.

    "To οικουμενικό πνεύμα πρέπει να συντεθεί με το πνεύμα της εθνότητας", έχει γράψει ο Δημήτριος Πηκιώνης. Και ακριβώς αυτή την άποψη εξέφραζε το αρχιτεκτονικό κίνημα "επιστροφή στις ρίζες", δείγμα του οποίου αποτελεί το οικοδόμημα του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η παραδοσιακή τοπική αρχιτεκτονική συνδυάστηκε αρμονικά με στοιχεία του μοντερνισμού. Την ίδια άποψη για το περιεχόμενο και την ουσία της εκπαίδευσης ενστερνιζόταν και ο ιδρυτής του Σχολείου, ο μεγάλος παιδαγωγός και εκπρόσωπος του Δημοτικισμού Αλέξανδρος Δελμούζος.

Σχέδιο του Δημητρίου Πηκιώνη για το ΠΠΣΠΘ. 1935.  Αρχεία νεοελληνικής αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη-Aθήνα.

Βλ. Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής Μουσείου Μπενάκη στο

http://www.benaki.gr/index.asp?id=1020405&lang=gr

Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, 1934-2009. 75 χρόνια Πειραματικό. Ο χρόνος επισκέπτεται αναλλοίωτος, Φωτογραφικό λεύκωμα, εκδ. Ιανός, Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη 2010, σ. 29-49.

Β. Κολώνας, Θεσσαλονίκη 1912-2012. H αρχιτεκτονική μιας εκατονταετίας, εκδ. University Press, Θεσσαλονίκη 2012, σ. 103-104, 110-113.

Σημερινές φωτογραφίες του ΠΠΣΠΘ (Αγγελοπούλου Άννα).

Τελετἠ Αποφοίτησης του Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Η Τελετή Αποφοίτησης της Γ Λυκείου του σχολ. έτους 2012-2013.

   Αύριο, Πέμπτη, 27 Ιουνίου 2013, στις 7.30 μ.μ., o Σύλλογος Διδασκόντων και ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων αποχαιρετά με συγκίνηση τις μαθήτριες και τους μαθητές της Γ´ Λυκείου του σχολικού έτους 2012-13 που αποφοιτούν από το Σχολείο μας. Η τελετή αποφοίτησης, η οποία αποτελεί θεσμός για το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θα πραγματοποιηθεί, όπως κάθε χρόνο, στην Αίθουσα Τελετών και στη συνέχεια θα ακολουθήσει δεξίωση στην Κάτω Αυλή του Σχολείου.

Η πρόσκληση για την Τελετή Αποφοίτησης του σχ. έτους 2012-2013.

     Τον Ιούνιο του 1940, δηλαδή πριν από 73 χρόνια, αποφοίτησαν οι πρώτοι μαθητές  από το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το οποίο είχε ιδρυθεί το 1934 από τον μεγάλο παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο. Τότε είχαν αποφοιτήσει 19 άρρενες μαθητές, αφού στο σχολείο φοιτούσαν μόνο αγόρια. Αυτοί οι πρώτοι απόφοιτοι ζούσαν ιστορικές στιγμές. Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος είχε ήδη ξεσπάσει στην Ευρώπη και η Ελλάδα είχε εισέλθει στην περίοδο της Κατοχής. Τους περίμεναν, επομένως, τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και στη συνέχεια η Απελευθέρωση, αλλά και τα σκληρά χρόνια του Εμφυλίου πολέμου και της μετεμφυλιακής περιόδου. Κάποιοι από τους απόφοιτους των πρώτων δεκαετιών από την ίδρυση του Σχολείου θα παρακολουθούσαν αργότερα την τελετή αποφοίτησης των παιδιών αλλά και των εγγονών τους από το ίδιο Σχολείο από όπου και οι ίδιοι είχαν αποφοιτήσει. 

Φωτογραφία των αποφοίτων του 1942 με τους καθηγητές τους. Μαθητές και καθηγητές όλοι άρρενες. Όρθιος τρίτος από δεξιά ο γνωστός ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης.

Η ζωγραφιά της μαθήτριας της Γ Λυκείου Ειρήνης Ναθαναηλίδου κοσμεί την πρώτη σελίδα του προγράμματος της φετινής τελετής αποφοίτησης. Ένα μάτι που δακρύζει, ένα βλέμμα στραμμένο προς τον κόσμο. Ο κόσμος καλεί και περιμένει τους μαθητές μας να τον γνωρίσουν. Μέσα στο μάτι διακρίνουμε τα ιστορικά αρχικά του Σχολείου μας: ΠΣΠΘ (Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης). Στην άκρη έχει προστεθεί και η λέξη Πρότυπο.

Η ζωγραφιά της μαθήτριας Ζωής Παπαδημητρίου κοσμεί την τελευταία σελίδα του προγράμματος της φετινής τελετής αποφοίτησης. Μία νοσταλγική εικόνα από την παιδική ηλικία που οι μαθητές μας αφήνουν.

Το επίσημο πρόγραμμα της τελετής αποφοίτησης περιλαμβάνει όπως πάντα τα παρακάτω:

Χαιρετισμός προς τους αποφοίτους από τον επόπτη

του ΠΠΣΠΘ, καθηγητή του Παιδαγωγικού Τμήματος

Δημοτικής Εκπ/σης του Α.Π.Θ.  Δημήτριο Ψύλλο

Χαιρετισμός από τον Διευθυντή του ΠΠΣΠΘ Κωνσταντίνο Κουκουλά

Χαιρετισμός από την Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και

Κηδεμόνων του ΠΠΣΠΘ Eλένη Δόντσιου-Ψήμμα

Τιμητική διάκριση στην επίτιμη Πρόεδρο του Συλλόγου

Γονέων και Κηδεμόνων Ελένη Φάρρα

Χαιρετισμός από εκπρόσωπο του Συλλόγου Αποφοίτων

του ΠΠΣΠΘ

Χαιρετισμός από τη μαθήτρια της Β Λυκείου Λεμονιά Αϊναλίδου

Χαιρετισμός από τις μαθήτριες της Γ Λυκείου

Μαρία Βαχαρολίδου, Δήμητρα Κουταλή, Ελευθερία Κυριακοπούλου

Χαιρετισμός εκ μέρους του Συλλόγου Διδασκόντων

από Παντελή Βενάρδο και Άννα Αγγελοπούλου

Απονομή φακέλου και αναμνηστικών στους αποφοίτους

Αναμνηστικές Φωτογραφίες

Δεξίωση στην Αυλή του Σχολείου

Οργάνωση–παρουσίαση εκδήλωσης

Άννα Aγγελοπούλου, Φωτεινή Καραλίδου, Βούλα Λιόλιου

Ζωγραφιές προγράμματος

Ειρήνη Ναθαναηλίδου, Ζωή Παπαδημητρίου

Φώτα-ήχος

Σταύρος Δόντσιος

Η διοργάνωση της εκδήλωσης και ο φάκελος  των αποφοίτων

είναι προσφορά του Σχολείου.

Τα αναμνηστικά είναι προσφορά του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων.

Η δεξίωση είναι προσφορά των Γονέων και Κηδεμόνων

των μαθητριών και μαθητών των αποφοίτων.

Ευχαριστούμε τον κ. Δαμιανό Δήμου για την προσφορά των λουλουδιών.

Στο φάκελο που έχουμε ετοιμάσει για να δώσουμε στον κάθε μαθητή χωριστά  περιλαμβάνονται:

-ένας κατάλογος με τα ονόματα όλων των αποφοίτων και τα τηλέφωνά τους,

-δύο ποιήματα (είναι έθιμο του Σχολείου να αποχαιρετά τους μαθητές του κάθε χρόνο με ποίηση)

-δύο έργα ζωγραφικής 

-το πρόγραμμα της Τελετής Αποφοίτησης όπου θα αναγράφονται και όλα τα ονόματα των αποφοίτων

C. D. Friedrich, Στο ιστιοφόρο. 1818-1820. Μουσείο Ερμιτάζ. Αγ. Πετρούπολη. Είναι το ένα έργο.

Vittorio Mateo Corcos, Μελέτη στη θάλασσα. 1910. Ιδιωτική Συλλογή. Είναι το άλλο έργο.

Τα ποιήματα που επιλέξαμε για φέτος είναι:

Μανόλης Αναγνωστάκης, Όταν μια άνοιξη

Ὅταν μιὰν ἄνοιξη χαμογελάσει


θὰ ντυθεῖς μία καινούργια φορεσιὰ


καὶ θὰ ῾ρθεῖς νὰ σφίξεις τὰ χέρια μου


παλιέ μου φίλε

Κι ἴσως κανεὶς δὲ σὲ προσμένει νὰ γυρίσεις

μὰ ἐγὼ νιώθω τοὺς χτύπους τῆς καρδιᾶς σου


κι ἕνα ἄνθος φυτρωμένο στὴν ὥριμη, 


πικραμένη σου μνήμη

Κάποιο τρένο, τὴ νύχτα, σφυρίζοντας,


ἢ ἕνα πλοῖο, μακρινὸ κι ἀπροσδόκητο


θὰ σὲ φέρει μαζὶ μὲ  τὴ νιότη μας


καὶ τὰ ὄνειρά μας

Κι ἴσως τίποτα, ἀλήθεια, δὲν ξέχασες


μὰ ὁ γυρισμὸς πάντα ἀξίζει περσότερο


ἀπὸ κάθε μου ἀγάπη κι ἀγάπη σου


παλιέ μου φίλε

Τάσος Λειβαδίτης, Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας (απόσπασμα)

V

Θά ῾θελa νὰ φωνάξω τ᾿ ὄνομά σου, ἀγάπη, μ᾿ ὅλη μου τὴν δύναμη.


Νὰ τ᾿ ἀκούσουν οἱ χτίστες ἀπ᾿ τὶς σκαλωσιὲς καὶ νὰ φιλιοῦνται μὲ τὸν ἥλιο


νὰ τὸ μάθουν στὰ καράβια οἱ θερμαστὲς καὶ ν᾿ ἀνασάνουν ὅλα τὰ τριαντάφυλλα


νὰ τ᾿ ἀκούσει ἡ ἄνοιξη καὶ νά ῾ρχεται πιὸ γρήγορα


νὰ τὸ μάθουν τὰ παιδιὰ γιὰ νὰ μὴν φοβοῦνται τὸ σκοτάδι,


νὰ τὸ λένε τὰ καλάμια στὶς ἀκροποταμιές, τὰ τρυγόνια πάνω στοὺς φράχτες


νὰ τ᾿ ἀκούσουν οἱ πρωτεύουσες τοῦ κόσμου καὶ νὰ τὸ ξαναποῦνε μ ὅλες τὶς καμπάνες τους


νὰ τὸ κουβεντιάζουνε τὰ βράδια οἱ πλύστρες χαϊδεύοντας τὰ πρησμένα χέρια τους.

Νὰ τὸ φωνάξω τόσο δυνατὰ


ποὺ νὰ μὴν ξανακοιμηθεῖ κανένα ὄνειρο στὸν κόσμο


καμιὰ ἐλπίδα πιὰ νὰ μὴν πεθάνει.

Νὰ τ᾿ ἀκούσει ὁ χρόνος καὶ νὰ μὴν σ᾿ ἀγγίξει, ἀγάπη μου, ποτέ.