Εικόνες του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη ζωγραφική
Ο Αλέξανδρος ο Γ´ ο Μακεδών (356π.Χ.-323π.Χ.) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς και ηγεμόνες του αρχαίου ελληνικού κόσμου και της παγκόσμιας ιστορίας. Διαδέχθηκε τον πατέρα του, έναν επίσης διακεκριμένο ηγεμόνα, τον Φίλιππο Β´, και πραγματοποίησε αυτό που εκείνος είχε οραματισθεί και σχεδιάσει: μία νικηφόρα πανελλήνια εκστρατεία εναντίον της άλλοτε κραταιάς Περσικής Αυτοκρατορίας. Ο Αλέξανδρος, ο βασιλεύς των Μακεδόνων, ως στρατηγός αυτοκράτωρ της πανελλήνιας συμμαχίας (πλην των Λακεδαιμονίων) έγινε κύριος της Περσικής Αυτοκρατορίας και έφθασε από την Πέλλα της Μακεδονίας ως τη βορειοδυτική Ινδία, το σημερινό Αφγανιστάν και Πακιστάν, ενώ τιμήθηκε ως διάδοχος των Φαραώ στην Αίγυπτο. Σε ηλικία 33 χρονών κατάφερε να εξουσιάσει το μεγαλύτερο τμήμα του τότε γνωστού αρχαίου κόσμου, αλλά δεν μπόρεσε να κυριαρχήσει στο θάνατο. Κέρδισε όμως την αιώνια μνήμη στην ιστορία. Μυθοποιήθηκε ίσως όσο καμία άλλη ιστορική προσωπικότητα της αρχαιότητας, ενώ η ζωή και το έργο του έγιναν θρύλος. Διάφοροι λαοί, από τις χώρες των οποίων πέρασε ή πλησίασε με το στρατό του, προσπάθησαν να οικειοποιηθούν την ιστορική κληρονομιά του και να παρουσιαστούν ως συνεχιστές μίας παράδοσης που φθάνει ως τον ίδιο ή τους απογόνους του.
Η μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και οι ηρωικές ή οι ιδιωτικές στιγμές που διέσωσε η παράδοση αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πολλούς και διάφορους καλλιτέχνες, οι οποίοι δημιούργησαν ποικίλες και πολυάριθμες εικαστικές αναπαραστάσεις. Σας παρουσιάζω κάποια από τα πραγματικά πάμπολλα έργα ζωγραφικής της δυτικής τέχνης που προβάλλουν "εικόνες" από τον Μ. Αλέξανδρο και το θρυλικό βίο του. Εικόνες που έχουν εντυπωθεί στο φαντασιακό της παγκόσμιας συλλογικής συνείδησης.
Τοιχογραφία του Μ. Αλεξάνδρου. Από το δωμάτιο του Φαύνου στην Πομπηία. 100 μ.Χ.
Ραφαήλ, Ο Μέγας Αλέξανδρος. 1509-1510. Τοιχογραφία από Αίθουσα στο Βατικανό. Ρώμη.
Il. Sodoma, Ο γάμος του Μ. Αλεξάνδρου με τη Ρωξάνη. 1517. Βίλα Φαρνεζίνα. Ρώμη.
Albrecht Altdorfer, H μάχη του Μ. Αλεξάνδρου στην Ισσό. 1529. Alte Pinakothek (Παλαιά Πινακοθήκη). Μόναχο.
P. Veronese, H οικογένεια του Δαρείου μπροστά στον Μ. Αλέξανδρο. 1565-1570. Εθνική Πινακοθήκη. Λονδίνο.
J. Brueghel o Πρεσβύτερος, Η μάχη στην Ισσό. 1602. Λούβρο.
Η παράδοση διέσωσε για τον Αλέξανδρο την "εικόνα" όχι μόνο ενός ηρωικού, γενναίου, ακαταμάχητου στρατηγού πολεμιστή, αλλά και ενός μεγαλόψυχου ηγεμόνα που έδειξε συμπόνια απέναντι στους ηττημένους ηγεμόνες και τα συγγενικά τους πρόσωπα.
Η μάχη στην Ισσό, όπου ο Αλέξανδρος νίκησε για δεύτερη φορά το στρατό του Πέρση βασιλιά Δαρείου, έχει απεικονισθεί πολλές φορές.
Ch. Le Brun, Η οικογένεια του Δαρείου μπροστά στον Αλέξανδρο. 1660. Βερσαλίες.
Ch. Le Brun, Η είσοδος του Μ. Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα. 1664. Λούβρο.
G. Battista Tiepolo, O Mέγας Αλέξανδρος και η Καμπάσπη στο εργαστήριο του Απελλή. 1740. Μουσείο Π. Γκετύ.
Σύμφωνα με τον Πλίνιο, ο Μέγας Αλέξανδρος ζήτησε από τον Απελλή να φιλοτεχνήσει ένα πορτρέτο της παλλακίδας Καμπάσπης και εκείνος την ερωτεύτηκε. Ο πίνακας εντυπωσίασε τόσο τον Αλέξανδρο ώστε αργότερα την παραχώρησε ως δώρο στο ζωγράφο.
Fr. Fontebasso, Η οικογένεια του Δαρείου μπροστά στον Μ. Αλέξανδρο. 1750. Μουσείο Τέχνης του Ντάλας.
R. Hubert, Ο Μέγας Αλέξανδρος στον τάφο του Αχιλλέα. 1754. Λούβρο.
Ο Αλέξανδρος, λέγεται, ότι θαύμαζε τον ομηρικό ήρωα Αχιλλέα και είχε μεγαλώσει διαβάζοντας πολλές φορές τα ομηρικά έπη.
P.A. Rotari, O Mέγας Αλέξανδρος και η Ρωξάνη. 1756. Μουσείο Ερμιτάζ. Πετρούπολη.
G. Battista Tiepolo, O Μέγας Αλέξανδρος και ο Διογένης. 1770. Μουσείο Ερμιτάζ.
Πετρούπολη.
Eug. Delacroix, O M. Aλέξανδρος και τα ομηρικά έπη. Βιβλιοθήκη του Palais Bourbon.
Θεόφιλος Χατζημιχαήλ (1868-1934), Ο Μέγας Αλέξανδρος.
Νίκος Εγγονόπουλος, Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Παύλος Μελάς.
Νίκος Εγγονόπουλος, Φιλίππου Αλέξανδρος και οι Έλληνες πλην Λακεδαιμονίων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου