Το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης



Το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πρωτολειτούργησε το 1934-35 με πρώτο Επόπτη του Σχολείου τον μεγάλο Έλληνα παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο και Διευθυντή του τον επίσης σπουδαίο Έλληνα επιστήμονα Βασίλειο Τατάκη. Από τότε πέρασαν και άφησαν ανεξίτηλο το πέρασμά τους μεγάλοι δάσκαλοι και πνευματικοί άνθρωποι. Ο Γιώργος Θέμελης, ο Ιωάννης Ξηροτύρης, ο Πολύκλειτος Ρέγκος, ο Σαράντος Παυλέας, ο Κωνσταντίνος Μπότσογλου, ο Νίκος Παραλής είναι μόνο μερικές περιπτώσεις σημαντικών πνευματικών ανθρώπων.
Το Πειραματικό Σχολείο είχε την τύχη να στεγαστεί σε οίκημα που σχεδιάστηκε με τη φροντίδα και την αισθητική του μεγάλου αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη, οίκημα που ακόμη και σήμερα αποτελεί κόσμημα για την Πόλη μας.
Σήμερα το Πειραματικό Σχολείο, όντας πλέον και Πρότυπο, αναζητεί έναν νέο δρόμο που αποτελεί όμως συνέχεια της σπουδαίας του παράδοσης.

Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2013

Ο έρωτας στην ποίηση: Edgar Allan Poe, Annabel Lee (Έντγκαρ Άλαν Πόε, Άναμπελ Λη)

Ο έρωτας στην ποίηση: Έντγκαρ Άλαν Πόε, Άναμπελ Λη

    Το αφηγηματικό ρομαντικό ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε, Άναμπελ Λη, είναι ένα από τα αγαπημένα ποιήματα της μαθήτριας του Α2 Λυκείου του Σχολείου μας,  Σταυρούλας Χατζηασεμίδου. Οι μαθητές μου πάντα μ᾽αιφνιδιάζουν. Όταν τους ζήτησα να μου φέρουν αγαπημένα τους ποιήματα με θέμα τον έρωτα και την αγάπη, ποτέ δεν περίμενα ότι ένα από τα ποιήματα που θα έφερναν, θα ήταν το ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε.

Δαγκεροτυπία που απεικονίζει τον Έντγκαρ Άλαν Πόε (1809-1849). Ο διάσημος Αμερικάνος λογοτέχνης γεννήθηκε στη Βοστόνη και πέθανε στη Bαλτιμόρη. Τα ερωτικά ποιήματα του Πόε που συνήθως αφηγούνται το θάνατο μίας όμορφης γυναίκας, αλλά και οι αστυνομικού περιεχομένου "σκοτεινές" ιστορίες του, προσελκύουν μέχρι σήμερα το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Το έργο του Πόε θεωρείται ότι είχε συμβολή στην εξέλιξη της σύγχρονης παγκόσμιας λογοτεχνίας και επηρέασε λογοτεχνικά ρεύματα που άνοιξαν το δρόμο προς το μοντερνισμό των αρχών του 20ού αιώνα, όπως για παράδειγμα το συμβολισμό.

  Το ποίημα Άναμπελ Λη είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα του "σκοτεινού" και μυστηριώδους Aμερικανού πεζογράφου και ποιητή Έντγκαρ Άλαν Πόε (1809-1849). Πρόκειται πραγματικά για αντιπροσωπευτικό ποιητικό έργο του ρομαντισμού που φαίνεται ότι συγκινεί μέχρι σήμερα τους αναγνώστες. Είναι το τελευταίο ολοκληρωμένο ποίημα του Πόε, που γράφτηκε το 1849 και δημοσιεύτηκε αμέσως μετά τον πρόωρο θάνατο του δημιουργού του (ο Πόε πέθανε την ίδια χρονιά που έγραψε το ποίημα).

To χειρόγραφο του ποιήματος Άναμπελ Λη (1849). Φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη σπάνιων βιβλίων του Πανεπιστημίου Columbia. Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1844, είχε δημοσιευτεί και το γνωστό ποίημα του Πόε, Το κοράκι.

  Το ποίημα έχει ως θέμα του το θάνατο μίας όμορφης νέας γυναίκας με την οποία υπήρξε ερωτευμένος ο αφηγητής, όταν ήταν νέος. Ο θάνατος, όμως, δε σήμαινε το τέλος του έρωτά του.  Το ποιητικό υποκείμενο αφηγείται με πόνο την ερωτική ιστορία και μ᾽αυτόν τον τρόπο διατηρεί στη μνήμη του ζωντανή την εικόνα της αγαπημένης του Άναμπελ Λη. Μετά από πολλά χρόνια συνεχίζει να παραμένει ερωτευμένο μαζί της...Δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ την Άναμπελ Λη!
   Δραματικές εικόνες με θαλασσινά ανεμοδαρμένα τοπία, σκηνικά θανάτου,  ένταση και δυνατά συναισθήματα με κυρίαρχο τον πόνο από την απώλεια του ερωτικού συντρόφου και φυσικά η εξιδανίκευση της κοπέλας και του έρωτα χαρακτηρίζουν το κείμενο αυτό που εκφράζει απόλυτα την ατμόσφαιρα του ρομαντισμού της Βικτωριανής εποχής.

Εντγκαρ Άλαν Πόε, Άναμπελ Λη


J. W. Waterhouse, Μιράντα. 1875.

Η ερωτική ιστορία που θυμάται ο αφηγητής του ποιήματος διαδραματίζεται σ᾽ ένα "βασίλειο δίπλα στη θάλασσα".

J. W. Waterhouse, Κεφάλι κοριτσιού. 1896.

...Kάποια νύχτα το ψυχρό "αγέρι" κατέβηκε και άρπαξε την αγαπημένη του...

J. W. Waterhouse, Βοριάς. 1903.

Χρόνια πολλά περάσαν από τότε,
       σ' ένα βασίλειο δίπλα στο γιαλό,
που κάποια κόρη ζούσε, τ' όνομά της
       'Αναμπελ Λη, θα το 'χετ' ακουστό.
Κι η κόρη αυτή μονάχην είχε σκέψη
       να μ' αγαπά και να την αγαπώ.

Ήμαστ' ακόμα δυο μικρά παιδάκια,
       σ' ένα βασίλειο δίπλα στο γιαλό:
Μα ήταν τρανή η αγάπη που αγαπιόμαστε-
       η 'Αναμπελ Λη κι εγώ. Στον ουρανό
τα φτερωμένα Σεραφείμ, που μας ζηλεύανε,
       μας κοίταζαν με μάτι φθονερό.

Κι ήταν γι' αυτό -περάσανε πια χρόνια-
       που στο βασίλειο δίπλα στο γιαλό,
κατέβηκε απ' τα νέφη στην ωραία μου
       'Αναμπελ Λη, ψυχρό, θανατερό
τ' αγέρι κι οι μεγάλοι συγγενήδες της
       τη πήραν και μ' αφήσαν μοναχό,
σ' ένα μνημούρι μέσα να τη κλείσουνε
       στη χώρα τούτη δίπλα στο γιαλό.

Οι άγγελοι που δεν είχαν τη δική μας
       την ευτυχία, ζηλέψαν και γι' αυτό-
Ναι! Και γι' αυτό (καθώς το ξέρουν όλοι
       μες στο βασίλειο δίπλα στο γιαλό),
Τ' αγέρι από τα νέφη κάποια νύχτα
       κατέβηκε ψυχρό, θανατερό
και μ' άρπαξε τον ώριο θησαυρό.

Κι από των πιο σοφών και πιο μεγάλων
       η αγάπη μας τρανότερη πολύ-
κι ούτ' οι αγγέλοι πάνω στα ουράνια
       κι ουτ' οι δαιμόνοι κάτω απ' το βαθύ
Ωκεανό μπορούνε τη ψυχή μου
       να τη χωρίσουν διόλου απ' τη ψυχή
της ωραίας μου 'Αναμπελ Λη.

Γιατί ποτέ δε βγαίνει το φεγγάρι
       χωρίς ονείρατα γλυκά να μου κρατεί
της ωραίας μου 'Αναμπελ Λη.
       Και πάντα, όταν προβάλλουνε τ' αστέρια,
νιώθω και πάλι τη ματιά τη λαμπερή
       της ωραίας μου 'Αναμπελ Λη.
Κι όλη τη νύχτα δίπλα μου τη νιώθω,
       συντρόφισσα μου, αγάπη μου ακριβή
μέσα στον τάφο δίπλα στην ακτή
       που του πελάου το κύμα αντιλαλεί.
Μετάφραση: Κ. Παπαδάκης 
 
J. W. Waterhouse, Πεπρωμένο. 1890.

Edw. Burne Jones, Έρωτας στα ερείπια. 1894.

...Και το ποίημα στο πρωτότυπο.


Edgar Allan Poe, Annabel Lee

It was many and many a year ago,
In a kingdom by the sea,
That a maiden there lived, whom you may know
By the name of Annabel Lee. 
And this maiden lived with no other thought
Than to love and be loved by me.

I was a child and she was a child,
In this kingdom by the sea;
But we loved with a love that was more than love,
I and my Annabel Lee;
With a love that the winged seraphs above
Coveted her and me.

And this was the reason, that long ago.
In the kingdom by the sea,
A wind blew out of a cloud, chilling
My beautiful Annabel Lee;
So that her high-born kinsmen came
And bore her away from me.
To shut her up in a sepulchre,
In this kingdom by the sea.

The angels, not half so happy in heaven,
Went envying her and me --
Yes! that was the reason, as all men know
In this kingdom by the sea,
That the wind came out of the cloud by night,
Chilling and killing my Annabel Lee.

But our love it was stronger by far than the love
Of those who were older than we --
Of many far wiser than we;
And neither the angels in heaven above,
Nor the demons under the sea,
Can ever dissever my soul from the soul
Of the beautiful Annabel Lee.

For the moon never beams without bringing me dreams
Of the beautiful Annabel Lee;
And the stars never rise, but I feel the bright eyes
Of the beautiful Annabel Lee.
And so all the night-tide I lie down by the side
Of my darling, my darling -- my life and my bride,
In the sepulchre there by the sea;
In her tomb by the sounding sea.

Edw. Burne Jones, H ωραία κοιμωμένη. 1885-1890. Buscoot Park. Oxfordshire.

Δείτε βιντεάκια με το ποίημα του Άλαν Πόε




http://www.victorianweb.org/mt/parlorsongs/1.html (ακούστε μελοποιημένο το ποίημα Άναμπελ Λη του Έντγαρ Άλαν Πόε).
http://www.peri-grafis.com/ergo.php?id=800

Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου 2013

Σοφοκλή, Αντιγόνη: Έρως ανίκατε μάχαν

Ἔρως ἀνίκατε μάχαν από τον Όμιλο Θεάτρου του Πρότυπου Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης


Ἔρως ἀνίκατε μάχαν,
Ἔρως, ὅς ἐν κτήμασι πίπτεις,
ὅς ἐν μαλακαῖς παρειαῖς νεάνιδος ἐνυχεύεις,
φοιτᾷς δ᾽υπερπόντιος
ἐν τ᾽αγρονόμοις αὐλαῖς.
και σ᾽οὔτ᾽ἀθανάτων
φύξιμος οὐδείς οὐθ᾽
ἁμερίων σέ γ᾽ἀνθρώπων,
ὁ δ᾽ἔχων μέμηνεν.
Σύ καί δικαίων ἀδίκους
φρένας παρασπᾷς ἐπί λώβᾳ...

Σοφοκλής, Αντιγόνη


Έρωτα, που δε γονάτισες ποτέ στον πόλεμο,
Έρωτα, που ορμάς και γεμίζεις την πλάση,
που στα απαλά τα μάγουλα
της κόρης νυχτερεύεις
που σεργιανάς στις θάλασσες
και των ξωμάχων τα κατώφλια,
κανείς δε σου γλιτώνει
μηδέ θνητός μηδέ θεός αθάνατος
φωλιάζεις στο κορμί και το μανίζεις.
Εσύ των δικαίων ξεστρατίζεις το νου
και στο χαμό τον σέρνεις.

Σε Μετάφραση του Κ. Γεωργουσόπουλου



Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

Η καθημερινή ζωή στην αρχαία Αθήνα: αρχαία αγγεία και η εκπαίδευση των παιδιών στην κλασική Αθήνα

Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα της κλασικής εποχής.


    Στην αρχαία Αθήνα των κλασικών χρόνων τα αγόρια των εύπορων Αθηναίων πολιτών στέλνονταν σε ιδιωτικά σχολεία για να μορφωθούν. Τα κορίτσια έμεναν στο σπίτι και μάθαιναν από τη μητέρα το σύνολο των οικιακών εργασιών και στις πιο εύπορες και κατά κάποιον τρόπο "προοδευτικές" οικογένειες μπορεί να μάθαιναν και κάποιες βασικές στοιχειώδεις γνώσεις, όπως γραφή, ανάγνωση, τραγούδι και χορό.
Λευκή λήκυθος που απεικονίζει γυναίκα να γνέθει μαλλί σε κλωστή. Ήταν μία από τις πιο συνηθισμένες ασχολίες των γυναικών.


Αμφορέας στον οποίο απεικονίζονται γυναίκες να υφαίνουν και να επεξεργάζονται μάλλον κλωστή μαλλιού. Οι γυναίκες περνούσαν τον περισσότερο χρόνο σ᾽ένα ιδιαίτερο δωμάτιο, το γυναικωνίτη, και ασχολούνταν με οικιακές εργασίες. Οι εύπορες Αθηναίες είχαν, βέβαια, δούλες στην υπηρεσία τους.

   Ο Πλάτων στο έργο του Πρωταγόρας γράφει για την εκπαίδευση των μικρών αγοριών στην κλασική Αθήνα. 


 «Στην Αθήνα, οι άνθρωποι με φροντίδα και επιμέλεια διδάσκουν και νουθετούν τα παιδιά. Πρώτα πρώτα η τροφός, η μητέρα, ο παιδαγωγός και ο ίδιος ο πατέρας φροντίζουν πως θα γίνει καλό παιδί, διδάσκοντάς του το δίκαιο και το άδικο, το ωραίο και το άσχημο. Ύστερα απ’ αυτά, όταν τα παιδιά φτάσουν στην κατάλληλη ηλικία, οι γονείς τα στέλνουν στα σπίτια των δασκάλων, όπου οι γραμματιστές φροντίζουν να μάθουν γραφή και ανάγνωση, ενώ οι κιθαριστές με το να διδάσκουν λύρα προσπαθούν να εξοικειώσουν την ψυχή τους με το ρυθμό και την αρμονία. Ακόμα τα παιδιά συχνάζουν στα γυμναστήρια και τις παλαίστρες, όπου οι παιδοτρίβες κάνουν τα σώματά τους πιο δυνατά για να μην αναγκάζονται να δειλιάζουν εξαιτίας της κακής σωματικής κατάστασης.»                      
              Πλάτων, Πρωταγόρας, 325c-326c (ελεύθερη απόδοση από τα αρχαία ελληνικά).

Mία τρυφερή οικογενειακή σκηνή σε κήπο. Ένα άνδρας κουνά σε αιώρα ένα παιδάκι. Όπως λέει ο Πλάτων, η οικογένεια είχε σημαντικό ρόλο στη διαπαιδαγώγηση και μόρφωση των παιδιών προτού πάνε στο σχολείο.

     Τα αγόρια των εύπορων Αθηναίων πολιτών πήγαιναν στα σπίτια ιδιωτικών δασκάλων για να μορφωθούν από την ηλικία των επτά χρόνων. Τα συνόδευαν οι παιδαγωγοί τους, που ήταν συνήθως μορφωμένοι δούλοι. Ο παιδαγωγός κάθεται μαζί με το παιδί στο σχολείο και το βοηθά στα μαθήματά του, όταν επιστρέψει στο σπίτι. Οι μαθητές παρακολουθούσαν τα μαθήματα του γραμματιστή, που διδάσκει γραφή και ανάγνωση, απαγγελία των ομηρικών επών και απλή αριθμητική, του κιθαριστή, που διδάσκει μουσική, λύρα και αυλό και τέλος του παιδοτρίβη για τη γυμναστική. Πολλά αγόρια δεν παρακολουθούν όλα τα μαθήματα, αλλά μόνο τα μαθήματα του γραμματιστή, γιατί η οικογένειά τους δεν είχε χρήματα και για τις τρεις κατηγορίες των δασκάλων. 
   Συνήθως η εκπαίδευση των αγοριών σταματούσε στα δώδεκα. Οι έφηβοι, όμως, των πλούσιων Αθηναίων πολιτών συνέχιζαν τις σπουδές τους με την παρακολούθηση μαθημάτων σε γνωστούς σοφιστές και ρήτορες. Διδάσκονταν τη ρητορική, την τέχνη της εκφοράς λόγου με σκοπό την πειθώ. Εάν κάποιος επιθυμούσε να σταδιοδρομήσει στην πολιτική και αναλάβει υψηλά πολιτικά αξιώματα έπρεπε να γνωρίζει να χειρίζεται το λόγο και την επιχειρηματολογία.

Οι δύο παρακάτω εικόνες παρουσιάζουν σκηνές από τη σχολική ζωή της κλασικής Αθήνας. Πρόκειται για δύο εικόνες από ένα ερυθρόμορφο αγγείο-κύλικα, που θεωρείται ότι ανήκει στον καλλιτέχνη Δούρη.  To αγγείο είναι του 485-480 π.Χ. και βρίσκεται στο Κρατικό Αρχαιολογικό Μουσείο του Βερολίνου.
Από δεξιά: ο παιδαγωγός κάθεται σ᾽ένα σκαμνί που λέγεται δίφρος. Κρατά ραβδί, τη βακτηρία, την οποία χρησιμοποιούσε για τους άτακτους μαθητές. Στο κέντρο βλέπουμε τον μαθητή να στέκεται μπροστά στον γραμματιστή που κάθεται σε μία καρέκλα με πλάτη που λέγεται κλισμός. Κρατά έναν κυλινδρικό πάπυρο και δείχνει στον μαθητή τους στίχους ενός επικού τραγουδιού. Στα αριστερά ο μαθητής κάθεται μπροστά στον κιθαριστή. Και οι δύο παίζουν λύρα. Πάνω από τις μορφές αιωρούνται διάφορα αντικείμενα: κύλικες, λύρες, μία αυλοθήκη και ίσως ένα κιβώτιο για πάπυρους.

Από δεξιά: ο παιδαγωγός κάθεται στη  δίφρο. Κρατά ραβδί, τη βακτηρία.  Στο κέντρο βλέπουμε τον μαθητή να στέκεται μπροστά στον γραμματιστή που και αυτός κάθεται σε δίφρο. Μπροστά από τον γραμματιστή στέκεται ο μαθητής. Ο γραμματιστής κρατά μάλλον το "τετράδιο" του μαθητή, το γραμματείον ή πυξίον και γράφει με αιχμηρή γραφίδα. Στα αριστερά ο μαθητής κάθεται μπροστά στον κιθαριστή, ο οποίος παίζει δίαυλο. Ο μαθητής μάλλον τραγουδά υπό τη συνοδεία της μουσικής. Πάνω από τις μορφές κρέμονται ένας χάρακας-κανόνας, ένα πυξίον, μία λύρα και ένας σταυρωτός χάρακας.

   Στις πλούσιες αρχαίες πόλεις-κράτη, όπως η Αθήνα, οι περισσότεροι πολίτες θα έπρεπε να γνωρίζουν στοιχειώδη γραφή και ανάγνωση. Για παράδειγμα, οι Αθηναίοι πολίτες θα έπρεπε να γνωρίζουν να χαράσουν σ᾽ένα κομμάτι σπασμένο αγγείο, στο όστρακο, το όνομα ενός πολίτη που ήθελαν να εξορισθεί.  Επίσης, έχουν βρεθεί μεγάλος αριθμός επιγραφών σε τοίχους που δείχνουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούσαν να διαβάσουν.
   Τα αρχαιοελληνικά κείμενα ήταν χαραγμένα σε πήλινες πλάκες ή γραμμένα σε δέρματα ζώων. Από το 600 π.χ. άρχισαν να αγοράζουν πάπυρο από την Αίγυπτο. Επειδή τα υλικά γραφής ήταν ακριβά, οι μαθητές μάθαιναν γραφή, χαράζοντας σε δίσκους με άμμο και στη συνέχεια σκάλιζαν με μία γραφίδα από μπρούντζο ή κόκαλο σε πλάκες από κερί που μπορούσαν να λιώσουν και να ξαναχρησιμοποιηθούν.

Όστρακα με ονόματα Αθηναίων πολιτών που μαρτυρούν ότι ήταν διαδομένη η γραφή.

Στο ερυθρόμορφο αγγείο απεικονίζεται ένας παιδοτρίβης που κρατά ένα διχαλωτό ραβδί.

Βλ.

-Andrewes, A.,  Αρχαία ελληνική κοινωνία, μτφ. Ανδρέας Παναγόπουλος, εκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 1987.
-Flacelière, R., Ο δημόσιος ιδιωτικός βίος των αρχαίων Ελλήνων, εκδ. Παπαδήμα, Αθήνα 2003.
-Κενίγκ, Β., Η ζωή των παιδιών στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2010. Από το βιβλίο αυτό έχουν δοθεί φωτοτυπίες για την εργασία των μαθητών.
- Kolobova, M. K.-Ozereckaja, E.L., Η καθημερινή ζωή στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Παπαδήμα, Αθήνα 2002.
-Mossé, Cl., Η γυναίκα στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Παπαδήμα, Αθήνα 2002.
-Tames, R., Τα παιδιά στην αρχαία Ελλάδα, εκδ. Σαββάλα, Αθήνα 2003.


Για το αγγείο του Δούρη, βλ.
 http://www.tmth.edu.gr/aet/thematic_areas/p145.html
http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/AR/ar.ag/douris-20.htm
Για τα υλικά γραφής, βλ. http://www.tmth.edu.gr/aet/thematic_areas/p144.html

Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου 2013

Ποιήματα για την αγάπη

Δύο αγαπημένα ποιήματα και ένα τραγούδι για την αγάπη έστειλε η μαθήτρια της Γ Λυκείου του Σχολείου μας, Ελευθερία Κυριακοπούλου. Τα αφιερώνει μαζί με τρεις αγαπημένους πίνακες.

G. Klimt, Το δέντρο της ζωής.

Το ένα ποίημα που αγαπά η Ελευθερία είναι το διάσημο ποίημα της Κικής Δημουλά Πληθυντικός Αριθμός.

Κ. Δημουλά, Πληθυντικός αριθμός


Ο έρωτας
όνομα ουσιαστικόν
πολύ ουσιαστικόν,
ενικού αριθμού,
γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού,
γένους ανυπεράσπιστου.
Πληθυντικός αριθμός
οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.
Ο φόβος,
όνομα ουσιαστικόν,
στην αρχή ενικός αριθμός
και μετά πληθυντικός:
οι φόβοι.
Οι φόβοι
για όλα από δω και πέρα.
Η μνήμη,
κύριο όνομα των θλίψεων,
ενικού αριθμού,
μόνον ενικού αριθμού
και άκλιτη.
Η μνήμη, η μνήμη, η μνήμη.
Η νύχτα,
όνομα ουσιαστικόν, γένους θηλυκού,
ενικός αριθμός.
Πληθυντικός αριθμός
οι νύχτες.
Οι νύχτες από δω και πέρα.

Amano, Ένα φιλί για την ωραία κοιμωμένη.
Ένα ποίημα του Μενέλαου Λουντέμη είναι επίσης αγαπημένο της.

Μ. Λουντέμης, Αναμονή 

Σε περιμένω
Μη ρωτάς γιατί
Μη ρωτάς τι περιμένει κείνος που δεν έχει τι να περιμένει
κι όμως περιμένει

Γιατί σαν πάψει να περιμένει είναι σαν να παύει να βλέπει, σαν να παύει να κοιτά τον ουρανό, να παύει να ελπίζει, σαν να παύει να ζει

Αβάσταχτο είναι...πικρό είναι να σιμώνεις αργά στ'ακρογυάλι
χωρίς νά'σαι ναυαγός
ούτε σωτήρας
αλλά ναυάγιο

Σε περιμένω
Μη ρωτάς
Μη ρωτάς τι περιμένει ένας που χάθηκε στην έρημο
ένα δέντρο, λίγο νερό, ένα δρόμο
προπάντων ένα δρόμο περιμένει
κι ας μη βγάζει πουθενά...
Amano, Rampo.
B. Γερμανού, Σε θέλω
Σε μια ατέλειωτη παρτίδα σε κερδίζω και σε χάνω
και ποντάρω τη ζωή μου στην αγάπη σου επάνω
Ερωτόκριτος θα γίνω και το δράκο θα ξεκάνω
γιατί σε θέλω, ναι σε θέλω

Δεν ακούς που ρονρονίζω σαν ερωτευμένος γάτος
σαν της Βίβλου το καμίνι και σαν φλεγομένη βάτος
Με τραγούδια σκάβω τούνελ τρεις χιλιάδες μέτρα βάθος
γιατί σε θέλω, ναι σε θέλω

Ξανά είχα αγαπήσει κι αρρώστησα καιρό
μα τούτο είναι φρενίτιδα και πάθος φοβερό

Με βελόνες πυρωμένες τατουάζ θε να χτυπήσω
μια καρδιά και μ' αλυσίδες κι άγκυρες θα τη στολίσω
και τα μπράτσα με ξυράφι πόντο-πόντο θα μετρήσω
γιατί σε θέλω, ναι σε θέλω

Πάρε κρητικό μαχαίρι κι έλα κόψε το λαιμό μου
και το αίμα σε μαντήλι μάζεψέ το το δικό μου
και στον κόσμο, αν σε ρωτήσει, πες πως το 'κανες μωρό μου
γιατί σε θέλω, ναι σε θέλω...

Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013

Γ. Β. Γκαίτε, το Εξωτικό και Γ. Σεφέρης, Ερωτικός Λόγος


Γ. Β. Γκαίτε, το Εξωτικό και Γ. Σεφέρης, Ερωτικός Λόγος

Είναι δύο αγαπημένα ποιήματα της μαθήτριας της Γ Λυκείου του Σχολείου μας, Χρυσάνθης Τσολακίδου. Η ρομαντική μπαλάντα Εξωτικό του Γκαίτε και ο Ερωτικός Λόγος του Γιώργου Σεφέρη. Μου τα έστειλε μαζί με τέσσερις πίνακες ζωγραφικής. Διαβάστε τα και δείτε και τους αγαπημένους της πίνακες.


J. H. Fragonard, Κορίτσι που διαβάζει.


Γ. Β. Γκαίτε, Το Εξωτικό 

Ποιος τα μεσάνυχτα καβαλικεύει; 
Είν' ο πατέρας με το παιδί· 
το 'χει στα στήθια του και το χαϊδεύει 
και κάπου σκύβει και το φιλεί.

-Παιδί μου, τι έκρυψες το πρόσωπό σου; 
-Δε βλέπεις τ' άγριο το ξωτικό, 
πατέρα; πέρασε απ' το πλευρό σου· 
-Τα νέφια απλώνονται εις το νερό.

-Παιδί μου, έλα στη συντροφιά μου, 
μ' αρέσ' η όψις σου η δροσερή, 
περίσσια λούλουδα έχ' η οχθιά μου, 
κι έχ' η μητέρα μου στολή χρυσή.

-Ακούς, πατέρα μου, ακούς τι λέει; 
Με θέλει σύντροφο το ξωτικό· 
-Παιδί μου, ησύχασε, τ' αέρι κλαίει 
σ' άγριο χαμόδενδρο, θάμνο ξερό.

-Παιδί μου, έλα τι σε τρομάζει; 
θα 'χεις τις κόρες μου για συντροφιά, 
που όταν τη λίμνη μας νύχτα σκεπάζει, 
χορεύουν εύθυμες στην αμμουδιά.

-Πατέρα, κοίταξε· δε βλέπεις πέρα, 
σαν να χορεύουνε οι κορασιές; 
-Παιδί μου, βλέπω απ' τον αέρα, 
κουνιούνται πένθιμα γριές ιτιές.

-Μ' αρέσει η όψη σου, χρυσό μου αστέρι, 
μα συ δεν έρχεσαι· σε παίρνω εγώ ... 
-Πατέρα, άπλωσε το άγριο χέρι, 
πατέρα, μ' έπνιξε το ξωτικό.

Τρέμει ο πατέρας του και τ' άλογό του 
κεντά και χάνεται σαν αστραπή· 
φθάνει στη θύρα του ... ωιμέ το γιο του 
κρύο στον κόρφο του, νεκρό κρατεί.



Γ. Σεφέρης, Απόσπασμα από τον Ερωτικό Λόγο 

Ρόδο της μοίρας, γύρευες να βρεις να μας πληγώσεις
μα έσκυβες σαν το μυστικό που πάει να λυτρωθεί
κι ήταν ωραίο το πρόσταγμα που δέχτηκες να δώσεις
κι ήταν το χαμογέλιο σου σαν έτοιμο σπαθί.


Λες κι είχα αναστηθεί γυμνή σε μια παρμένη θύμηση
σαν ήρθες γνώριμος και ξένος, ακριβέ μου
να μου χαρίσεις γέρνοντας την απέραντη λύτρωση
που γύρευα από τα γοργά σείστρα του ανέμου


Μες στον καθρέφτη η αγάπη μας, πώς πάει και λιγοστεύει
μέσα στον ύπνο τα όνειρα, σκολειό της λησμονιάς
μέσα στα βάθη του καιρού, πώς η καρδιά στενεύει
και χάνεται στο λίκνισμα μιας ξένης αγκαλιάς…


Ρόδο άλικο του ανέμου και της μοίρας,
μόνο στη μνήμη απέμεινες, ένας βαρύς ρυθμός
ρόδο της νύχτας πέρασες, τρικύμισμα πορφύρας
τρίκυμισμα της θάλασσας… Ο κόσμος είναι απλός.

J. H. Fragonard, Κλεμμένο φιλί. 1780. Μουσείο Hermitage. Αγ. Πετρούπολη. 


J. H. Fragonard, Η κούνια. 1767. Wallace Collection. Λονδίνο.

Godward, Καλοκαιρινά λουλούδια. 1903.